Búng Bình Thiên còn có tên gọi là Hồ Nước Trời, thuộc huyện An Phú, tỉnh An Giang, Việt Nam. Hồ nằm giữa ba xã biên giới của tỉnh là Khánh Bình, Khánh An và Nhơn Hội, với chu vi rộng khoảng 300 ha vào mùa khô, tỏa rộng cả ngàn ha vào mùa nước nổi[1], và độ sâu trung bình là 4 m[2]. Với diện tích như vậy, Búng[3] Bình Thiên được coi là một trong những hồ nước ngọt rộng nhất miền Tây Nam Bộ[4].
Truyền thuyết
Truyền thuyết kể rằng, ở cuối thế kỷ 18, vào một mùa khô hạn, một viên tướng của nhà Tây Sơn đã dâng lễ vật cúng trời đất để tìm nước cho binh sĩ. Khi ông rút gươm đâm xuống đất thì có một dòng nước trào lên đọng thành hồ nước trong vắt. Từ đó, hồ nước được người dân đặt tên là Búng Bình Thiên hay còn gọi là Hồ Nước Trời.
Đây là câu truyện do người xưa đặt ra, cốt để nói lên ý nghĩa và cảnh xinh đẹp của hồ.
Vị trí, đặc điểm
Từ trung tâm thị xã Châu Đốc, theo tỉnh lộ 956, qua Cồn Tiên có xóm Chăm Đa Phước, đến km 23+100 là ngã tư Quốc Thái, quẹo trái đi khoảng 2,5km là đến Búng Bình Thiên. Đấy là dấu tích còn sót lại của một thời nơi vùng miền này hãy còn nhiều đầm trũng.
Đến nay, hiện tượng nước hồ luôn trong xanh (trong khi các kênh rạch ở gần đó nước lại đục ngầu phù sa), và nước ở hồ cứ dâng lên rồi hạ xuống chứ không chảy, vẫn chưa có lời giải thích thỏa đáng.

Nguồn lợi
Đây là hồ chứa nước thiên nhiên rộng lớn, cung cấp nước ngọt sinh hoạt cho cả vùng phụ cận. Bên cạnh đó, nó còn là “túi cá đồng” tự nhiên rất phong phú, là điểm du lịch lý thú vì cảnh quan hãy còn khá nguyên sơ, và còn vì những món ăn dân dã mang đậm chất của một thời đi mỡ cõi, như: Chuột nướng, lẩu mắm, cá linh kho, cá lóc nướng trui…

Ngoài ra, cách Búng Bình Thiên khoảng vài trăm mét là tới làng của người Chăm với nhiều nét sinh hoạt văn hóa rất riêng và đặc sắc.
Theo kế hoạch, trong tương lai Búng Bình Thiên sẽ trở thành khu du lịch bảo tồn văn hóa, nghỉ ngơi và giải trí nằm trong tuyến du lịch thuộc khu kinh tế cửa khẩu Tịnh Biên kết hợp với các điểm du lịch hành hương là Miếu Bà Chúa Xứ, Lăng Thoại Ngọc Hầu và các núi thuộc vùng Bảy Núi.
Miêu tả Búng Bình Thiên, trong sách Việt Nam đất nước giàu đẹp (tập 2) có đoạn:

An Giang có nhiều ao hồ thiên nhiên. Đặc biệt, ở An Phú có Búng Bình Thiên. Đây là biển hồ của tỉnh, là một thắng cảnh thiên nhiên, quanh năm mênh mông nước biếc, lộng bóng mây trời. Búng Bình Thiên còn là cái ổ sinh sản cá tôm của vùng sông Hậu. Dài theo ven sông, trục lộ, bờ kênh, ẩn hiện những mái nhà núp bóng trong vườn cây sum suê bốn mùa hoa thơm trái ngọt. Vì là nơi đầu nguồn đất thấp, đồng bào thường dựng nhà sàn cao, cất bè nuôi cá hoặc ở ghe, cuộc sống sinh hoạt thường diễn ra trên mặt nước…[5]

Chú thích:

^ Mùa nước nổi ở An Giang kéo dài từ tháng 7 âm lịch cho đến cuối tháng 10 âm lịch.
^ Con số ghi theo Sở Khoa học & Công nghệ tỉnh An Giang và trong sách Việt Nam đất nước giàu đẹp (tập 2, tr. 344).
^ Búng: hiện chưa có nhà chuyên môn nào giải thích. Tuy nhiên, tra trong sách Tự vị tiếng nói miền Nam của Vương Hồng Sển thì thấy có từ “bưng”. Từ này gốc Khmer (trapéang) lần hồi được Việt hóa (bưng), và nó có nghĩa là: “vùng đất sình lầy lấp xấp nước, cá tôm ở nhiều, cỏ lác mọc loạn xạ”…(nhà xuất bản Thành phố Hồ Chí Minh, tr. 78). Vậy, “búng” ở đây có phải là do từ “bưng” nói trại ra hay không, cần phải truy cứu thêm.
^ Căn cứ theo [1].
^ Việt Nam đất nước giàu đẹp (tập 2), tr. 344.
Sách tham khảo
Nhiều người soạn, Việt Nam đất nước giàu đẹp (tập 2). Nhà xuất bản Sự Thật, 1983.
(Theo wikipedia)